گفتگو|مشكل مسكن دهك ۱، ۲ و ۳ در تمام كشور حاد شده، در كلانشهرها حادتر/ راهحل مسكن استيجاري است/ حاشيه‌نشيني بسيار حاد در زاهدان و چابهار
معاون وزير راه و شهرسازي با بيان اينكه مشكل مسكن دهك ۱، ۲ و ۳ در تمام كشور حاد شده است، در كلانشهرها حادتر، گفت: حتي مسكن مهر هم مشكل دهكهاي كم‌درآمد را حل نكرد، راهحل مسكن استيجاري است، چون اينها حتي كمترين آورده اوليه را هم ندارند كه بدهند.
به گزارش خبرنگار اقتصادي خبرگزاري تسنيم، بر اساس قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، تأمين مسكن مناسب براي ايراني‌ها وظيفه دولت‌هاست. اصل 31 قانون اساسي مي‌گويد: «داشتن مسكن متناسب با نياز، حق هر فرد و خانواده ايراني است. دولت موظف است با رعايت اولويت براي آنها كه نيازمندترند به‌خصوص روستانشينان و كارگران زمينه اجراي اين اصل را فراهم كند.»
طي چهل و چند سال اخير دولت‌هاي مختلف بر اساس همين اصل برنامه‌هايي را اجرايي كرده‌اند كه البته برخي از اينها توفيق چنداني نداشته و فقط اسمي از آنها باقي مانده است. اوايل دهه هفتاد و دولت دوم سازندگي، عباس آخوندي وزير وقت مسكن و شهرسازي طرح پاك (پس‌انداز، انبوه‌سازي و كوچك‌سازي) را اجرا كرد، طرحي كه با توقف واگذاري زمين به مردم كليد خورد اما نافرجام به پايان رسيد. در همان دوران طرح مسكن آزاد و مسكن اجتماعي نيز توسط وزير مستعفي دولت روحاني مطرح شد اما در نهايت برنامه‌هاي مسكني آخوندي رهاوردي جز افزايش قيمت مسكن براي كشور به‌همراه نداشت، چراكه از همان زمان مسكن به يك كالاي سرمايه‌اي تبديل شد.
بيشتر بخوانيد
- ساخت سالانه 50هزار «مسكن اجتماعي» براي 16درصد مردم/ بقيه مردم با پس‌انداز «مسكن حمايتي» بخرند
اواسط دهه هشتاد، دولت طرح مسكن مهر را براي خانه‌دار كردن اقشار كم‌درآمد جامعه اجرا كرد. در قالب اين طرح حدود 2.3 ميليون واحد مسكن در سراسر كشور ساخته شد. اين طرح بسياري از خانوارهاي ايراني را صاحب خانه كرد و تأثيري قابل‌توجه در كنترل قيمت مسكن داشت ولي از سال 92 با روي كار آمدن دولت تدبير و اميد و نشستن دوباره آخوندي بر صندلي وزارت، تكميل پروژه‌هاي باقيمانده مسكن مهر از اولويت دولت خارج شد. در اين دوره نيز وزير سابق راه و شهرسازي به‌جاي اجراي برنامه‌هايي در جهت رونق توليد، تحريك تقاضا در بازار مسكن را در دستور كار قرار داد، به اين ترتيب با افزايش چندين باره وام خريد مسكن و به حاشيه رفتن ساخت‌وسازها، قيمت مسكن به‌شدت افزايش يافت، به‌طوري كه در زمان حضور آخوندي در وزارت راه و شهرسازي متوسط قيمت مسكن حدود 170 درصد افزايش يافت.
به گزارش تسنيم، طي 7 سال اخير دولت نتوانسته است برنامه مشخصي را براي ساماندهي نيازهاي بازار مسكن اجرايي كند. اين مسئله باعث شده است اكنون با كمبود حدود 5 ميليون واحد مسكن در كشور مواجه باشيم. گرچه وزارت راه و شهرسازي طي دو سال اخير طرح ملي مسكن را اجرايي كرده است اما ساخت و تحويل 400 هزار مسكن نمي‌تواند پاسخگوي نيازهاي روزافزون جامعه باشد. براي بررسي تحولات مسكن، ضرورت‌هاي كنوني بخش مسكن، اقدامات مؤثر در اين حوزه و... با معاون وزير راه و شهرسازي به گفت‌وگو نشستيم. حبيب‌الله طاهرخاني مديرعامل شركت عمران شهرهاي جديد در اين گفت‌وگو به تشريح برنامه‌هاي دولت براي ساماندهي بازار مسكن، حاشيه‌نشيني و توانمندسازي برخي اقشار براي ورود به بازار مسكن پرداخت.
*دولت مسئول تأمين مسكن ملكي براي مردم حتي كم‌درآمدها نيست
تسنيم: در بخش عرضه مسكن عوامل متعددي از جمله زمين، مصالح ساختماني، تامين مالي و... موثر است. در حال حاضر نقدينگي كشور آنقدر زياد شده كه به يك معضل تبديل شده و به نظر مي‌رسد مسكن بازار مناسبي براي جذب اين نقدينگي باشد. در حوزه نهاده‌هاي ساختماني نيز به اندازه كافي و بالاتر از نياز در كشور توليد داريم. زمين هم در كشور كم نداريم حتي در كلان شهرها كه در اختيار دولت و دستگاه هاي ديگر است. پس چرا با وجود اين كه تقاضاي بالا هم داريم و در جانب عرضه هم كمبودي نداريم، ساخت حداقل 1 ميليون مسكن در سال عملياتي نمي شود و در واقع مانع توليد انبوه مسكن چيست؟
طاهرخاني:بازار مسكن هم به عنوان يكي از بازارهاي اقتصادي در كل تابعي از شرايط اقتصادي كلان كشور است يعني در مجموع شدت و ضعف دارد، ركود و رونق در برخي بازارهاي اقتصادي به سيستم بيروني بستگي داشته است. در دوره‌هاي خاصي ممكن است ركود ناشي از عوامل بيروني در آن اتفاق بيفتد اما در بازار‌مسكن كمتر است چرا كه عوامل تعيين كننده، داخلي است ولي شرايط كلان اقتصادي در وضعيت مسكن بي تاثير نيست.
اگر مقداري سرمايه‌گذاري با ترديد و ركود مواجه شود و شرايط اقتصادي به سمت ناپايداري حركت كند، در اين صورت سرمايه‌ها به سمت بازارهاي زودبازده حركت خواهند كرد. اين مسئله براي خانواده‌هايي كه وارد بازار مي شود بسيار مهم است. از اين رو سرمايه‌گذاري عموماً به سمت بازارهاي زودبازده و زود نقدشونده حركت مي‌كند. اين يك بحث كلان است و بحث مهم ديگر اين است كه در بازار تقاضا وجود دارد ولي بايد بين تقاضاي موثر و غير موثر تفكيك قائل شويم.
تامين مسكن به عنوان مهمترين دارايي خانواده تابعي از توان و قدرت خريد خانوار است به عبارت ديگر قاعدتاً وقتي خانوار نتواند تامين مالي مربوط به ساخت مسكن را انجام دهد با مشكل بزرگي مواجه ميشود از اين رو نيازمند مداخله دولت است. وقتي وارد اين فاز مي شويم موضوع توان مالي كلان دولت است كه تا چه حد مي تواند به اين موضوع ورود پيدا كند.
* در دنيا شهرداريها مسئول تأمين مسكن كم‌درآمدها هستند
تسنيم: بر اساس قانون اساسي دولت موظف به تأمين مسكن كم‌درآمدها است.
طاهرخاني: دولتها در تأمين مسكن اقشار بالادست اجتماع مسئوليتي ندارد، اساسا در هيچ كجاي دنيا نيز براي اقشاري كه توان خريد مسكن دارند، برنامه حمايتي اجرا نشده است. براي اقشار متوسط به بالا هم همين وضعيت برقرار است. اما براي اقشار متوسط به پايين اصلي‌ترين مأموريت و وظيفه دولت است كه دسترسي اين قشر را به مسكن فراهم كنم.
من از واژه دسترسي استفاده مي‌كنم چرا كه بعضاً اشتباهي وجود دارد و مي‌گويند دولتها مسئول تامين مسكن مناسب براي شهروندان هستند. دولت مسئول تامين مسكن ملكي نيست و اين دو متفاوت است، دولت بايد بر اساس قانون اساسي يك سر پناه براي مردم فراهم كند الزاماً نبايد اين سرپناه ملكي باشد.
بخشي از اقشار كم‌درآمد اجتماع در كوتاه‌مدت و ميان‌مدت امكان تأمين سرپناه مناسب را براي خود ندارند به همين دليل دولت ها و بخش عمومي وارد اين بخش مي‌شوند. به همين دليل بود كه شهرداري ها بزرگترين عرضه كننده مساكن حمايتي در ساير كشورها هستند البته با تأمين مالي دولت ها و بعضا تامين مالي شهرداريها. مسئله‌اي كه در تامين نظام تامين مالي كشور بايد به آن توجه شود، در اين راستا بايستي برنامه‌اي تحت عنوان مسكن كم‌درآمدها در كشور اجر شود تا مسكن كم‌درآمدها تامين شود.
* مسكن مهر اقشار ضعيف دهك 1، 2 و 3 را خانه‌دار نكرد/ بايد به‌سمت ساخت مسكن استيجاري رفت
تسنيم: مانند طرح مسكن مهر؟
طاهرخاني:مسكن مهر عموماً اقشار هدف خود را يعني دهك هاي يك، دو و سه را خانه دار نكرد. اين اقشار قاعدتا بايد آورده اوليه را مي آوردند و قدرت پرداخت اقساط را مي‌داشتند كه نداشتند. ضمن اينكه بايد داراي آگاهي و شناخت براي ورود به اين فرايند بودند كه عملا چنين نبود.در كشور اقشاري داريم كه سيستم را نمي شناسند و اطلاعات آن به دست آنها نمي‌رسد. در طرح مسكن مهر بخشي از اين اقشار وارد و بلافاصله خارج شدند و الان صاحب مسكن نيستند. به عبارت ديگر وارد سيستم مسكن مهر شدند و ديدند كه نمي‌توانند آورده را تامين كند و امتياز مسكن مهر را رسمي يا غيررسمي واگذار كردند.
مسكن مهر فراتر از قدرت خريد دهكهاي يك، دو و سه بود. به همين دليل دولت و مجلس بايد يك باكس تعريف كنند فقط هم زمين نيست، بحث زمين را ميتوان حل كرد. مسكن مهر از نظر نرخ تسهيلات بسيار خوب بود كه يك كمك قابل توجه به متقاضيان بود بخشي از اقشار كم درآمد را به اين سمت كشاند.
اما ما بايد امكاني را فراهم كنيم تا مسكن استيجاري در كشور ساخته شود، بدون اينكه پولي از افراد دريافت شود. افرادي كه توان تامين مسكن در كوتاه مدت و ميان مدت را ندارند و برخي هم كه در كوتاه مدت، مثلاً زوج‌هاي جواني كه ازدواج ميكنند اينها نمي‌توانند از طريق بازار اجاره يا خريد نياز خود را تامين كنند چون با درآمدهاي آنها تناسب ندارد. در مسكن استيجاري مي‌گوييم كسي 2، سه سال ساكن مي شود تا بتواند پس از اين مدت وارد بازار شده و نياز خود را از طريق اجاره تامين كند. اين برنامه نيازمند زمين، تامين مالي، سازماندهي و ساختارسازي است.
يكي از مواردي كه بايد به آن توجه شود نگهداري از خانه‌هاي استيجاري است. اين مسائل را بايد حل كرد البته اين بدان معنا نيست كه بايد همه كارها متمركز باشد بعضي ها مي گويند اين حرف ها كه گفته مي شود مي گويند دنبال تمركز هستند اما لزوما به اين معنا نيست كه مساكن كنار هم باشند. اين واحدها را ميتوان در قالب مدل‌هاي مختلف در پروژه هاي متعدد پخش كرد.
به‌عنوان مثال بنده ديده ام كه برخي پروژه‌ها در شهر هامبورگ در بلوكي 4 تا 5 واحد استيجاري با متراژ كمتري ساخته ميشود اما ساختار و بنا هيچ فرقي با ساير واحدها ندارد. در واقع بايد واحدهايي با متراژ 40 تا 50 متر در دستور كار مسكن حمايتي قرار گيرد.
* مشكل مسكن دهك 1، 2 و 3 در تمام كشور حاد شده است، در كلانشهرها حادتر
تسنيم: آيا ارزيابي داريد كه در چه جاهايي و به چه ميزاني بايد مسكن حمايتي استيجاري ساخته شود؟
طاهرخاني: ارزيابي دقيقي در اين زمينه نداريم. مشكل مسكن اقشار يك، دو و سه در تمام كشور حاد است، در كلانشهرها حادتر.
تسنيم: يكي از واقعيت‌هاي كنوني كشور اين است كه در برخي از شهرها اقشار كم‌درآمد به حاشيه شهر رانده شده‌اند يعني مسكن دارند اما بدمسكن هستند.
طاهرخاني: دسترسي اين اقشار به بازار رسمي مسكن محدود شده و اينها نمي‌توانند وارد بازار رسمي كشور شوند و سرپناه خود را تامين كنند. يعني نه قدرت اجاره يك واحد مسكوني را دارند و نه قدرت خريد. اينها به حاشيه رانده مي‌شوند و مي‌روند آلونك 20 متري مي‌سازند. اين اقشار قابل حذف نيستند و واقعيت‌هاي اجتماعي هستند. در همه جاي دنيا هم وجود دارند و فقط منحصر به ايران نيست.
تسنيم: چه راهكارهايي براي حل مشكل مسكن اين اقشار وجود دارد؟
طاهرخاني: مابايستي هم در نظام برنامه‌ريزي و هم تامين مالي براي كم درآمدها فكر مي‌كنيم اينها بايد رسماً وارد اين سيستم شوند. در اين صورت به تدريج مسئله حل مي شود. از سوي ديگر در كنار حمايت از اقشار متوسط كشور در حوزه مسكن در قالب تسهيلات مسكن برخي جاها لازم است در قالب ساخت مسكن و تحويل آن دولت ورود پيدا كند.
الان مسئله اصلي كه گرفتاري اصلي است اين اقشار اجتماعي هستند كه به نظر مي‌رسد بايد هم تمركز رسانه و هم تمركز دولت و مجلس به اين سمت برود. قاعدتاً بايد به اين مانند درمان گاه كنيم درمان هم در كشور سوبسيد دارد مسكن اين اقشار نيز بايد به گونه‌اي باشد تا از محل سوبسيدها تامين شود. اگر بازار را رها كنيم با اين امكانات كه در وزارت مسكن است نمي‌تواند به اين قشر پاسخگو باشد، اينها مشكل پيدا ميكنند و قاعدتاً بخشي از اينها در قالب حاشيه‌نشيني و سكونتگاه‌هاي غيررسمي خود را نشان ميدهد.
*واگذاري زمين رايگان براي ساخت مسكن استيجاري
تسنيم: آيا دولت بايد از محل منابع خود اين كار را انجام دهد؟
طاهرخاني: در شركت عمران شهرهاي جديد ايران آمديم و گفتيم مي‌توانيم يكسري مدل‌ها را اجرايي كنيم اما نمي‌توانيم گسترده وارد اين موضوع شويم. مثلاً مباحثي مطرح شد كه زمين را به صورت رايگان واگذار كنيم و از ظرفيت خيرين مسكن ساز در اين زمينه استفاده كنيم و رقمي را بابت هزينه زمين به اين سازندگان تحميل نكنيم. به آنها اعلام كرديم بايستي مسكن توليد شده 12 تا 15 سال در قالب اين سيستم به بازار عرضه شود الان هم در حال انجام يكسري كارها هستيم تا بتوانيم با همكاري خيرين مسكن ساز و بنياد مسكن برنامه‌هايي را اجرايي كنيم.
ما مي‌گوييم به لحاظ توليد مسكن با تقاضاهاي مختلف و هزينه‌هاي متفاوت مي توان با به كارگيري ظرفيت بخش خصوصي يعني سازندگان و انبوه‌سازان به سمت استفاده از افزايش ظرفيت توليد مسكن حركت كنيم. بحثي كه دهك يك، دو و سه (كم‌درآمدها) دارند اين است كه تمايلي به دور شدن از بازار اصلي كار ندارند. تمايل آنها اين است كه در شهر باشند و به همين دليل در بافت‌هاي فرسوده تجمع ميكنند يعني در نزديكترين نقطه به كلانشهرها ساكن مي شوند. چرا كه هزينه حمل و نقل براي آنها نيز بسيار اهميت دارد.
*اگر دولت دغدغه مسكن فقرا را دارد، بايد به اين حوزه وارد شود
در شهرهاي جديد مدل هايي را براي اين اقشار در دستور كار داريم، اما كليت آن نيازمند يك برنامه جامع است. واقعيت آن است كه سياستهاي كلي اين موضوع را هيچگاه نداشتيم و بايد آن را وارد نظام برنامه‌ريزي و تامين مالي مسكن كنيم اگر واقعاً دغدغه فقرا را داريم موضوع تامين مسكن اينها مهم است بايد به اين حوزه ورود پيدا كنيم.
يكي از مسئوليت‌هاي دولت اين است وقتي كه بخش خصوصي در حوزه سرمايه‌گذاري مي‌كند ابزارها تشويقي و مشوق‌هايي را فراهم كند تا اين اتفاق بيفتد، همزمان به اندازه خودش وارد اين كار شود. از سوي ديگر يكي از موارد ورود اين است كه بازار به هر دليل شكست خورده به واسطه سوداگري يا هر چيزي ديگري. در اين صورت عرضه لازم مسكن صورت نمي‌گيرد و ضرورت دارد برنامه‌هايي اجرايي شود.
به همين دليل است كه وزارت راه و شهرسازي طرح ملي مسكن را آغاز كرد كه با دقت و سرعت پيگيري مي شود تا بتوانيم عرضه مناسبي از مسكن را به بازار داشته باشيم. تسهيلات اين طرح تا حدودي كه امكان پذير است ارائه مي شود. وزارت راه و شهرسازي به جز برنامه طرح ملي مسكن برنامه ساخت مسكن مشاركتي را دارد. در اين طرح سازندگان و انبوه سازان مشاركت ميكنند و ساخت مسكن را به عهده مي گيرند. اين برنامه براي اقشار تقريباً توانمند است تا بتوانند صاحب مسكن مناسب با درآمد خود شوند.
* حاشيه‌نشيني در زاهدان و چابهار بسيار حاد شده است
از سوي ديگر وزارت راه با اعتبارات محدودي كه دارد مسكن محرومان را دنبال مي‌كند.در اين راستا برنامه‌اي بين وزارت راه، بنياد مستضعفان و بنياد مسكن براي خانه دار كردن خانوارهاي داراي دو معلول بيشتر داشته‌ايم كه توفيق خوبي هم به دست آورده است.براي اين اقشار مسكن مهر تخصيص يافته است، آورده مورد نياز نيز توسط بنياد مستضعفان، بنياد مسكن و سازمان بهزيستي تامين شده است.
در اين راستا برنامه‌هاي خوبي هم در استان‌هاي سيستان و بلوچستان، هرمزگان و بخش هايي از كرمان توسط بنياد مسكن اجرا شده است. در حوزه حاشيه نشيني نيز دو منطقه در كشور داريم كه مسئله آنها بسيار حاد است؛ زاهدان و چابهار. سياستهاي اين است كه حاشيه‌نشين‌ها را تشويق كنيم تا وضعيت خود را ارتقا دهند.حاشيه نشيني زاهدان در سطح وسيعي است هفته گذشته سفري به چابهار داشتيم كه در آنجا شهر جديد تيس را براي اقشار متوسط راه اندازي كنيم. شركت بازآفريني شهري ايران بحث ساماندهي حاشيه نشيني چابهار را در دستور كار دارد و ما در شهر تيس نيز بحث جانمايي اقشار متوسط را در دستور كار داريم. به عنوان مثال در طرح اقدام ملي 3000 نفر تاكنون ثبت نام كرده و آورده خود را واريز كردند به دنبال آن هستيم كه با 300 تا 400 ميليون تومان اينها را خانه دار كنيم. اكنون اين افراد در بازار مسكن بايد 3 ميليارد تومان براي تامين مسكن داشته باشند -با توجه به گران‌قيمت بودن مسكن در منطقه آزاد چابهار- كه عملاً توان تأمين آن را ندارند و حداقل اقشار متوسط را پوشش دهيم.
* ساخت 15هزار مسكن براي كاركنان دستگاه‌هاي خاص در شهرهاي جديد
تسنيم: به‌عبارتي وزارت راه طي چند سال اخير به‌دنبال جلوگيري از گسترش حاشيه‌نشيني بوده است.
طاهرخاني: بله. با اين اقدامات از گسترش هاي آتي حاشيه‌نشين جلوگيري مي شود. طرح ملي مسكن وزارت راه و شهرسازي شامل وجود سه‌گانه نوسازي بافت فرسوده، حاشيه اقشار متوسط و طرح‌هاي مشاركتي است. همچنين مسكن اقشار خاص نيروهاي نظامي و انتظامي و مجموعه مربوط به آموزش و پرورش يكي از اهداف وزارت راه است. اين نهادها و ارگان‌ها در طول دوران اصلي ترين تامين كننده مسكن پرسنل بودند و فشار بازار مسكن را مي گرفتند و خوشبختانه ظرفيت ها ساخت و ساز خوبي دارند.
تسنيم: زمين مورد نياز ساخت مسكن پرسنل را در اختيار دارند؟
طاهرخاني:زمين‌هاي در اختيار اين ارگان ها محدود است و ذخيره آن كاهش يافته است. وزارت راه و شهرسازي در قالب كاربري مسكوني به اين ارگان‌ها كمك مي كند. در شهرهاي جديد توافق‌نامه‌اي شامل 15 هزار واحد براي اين دستگاه‌ها داريم كه ساخت 12 هزار واحد آن آغاز شده است. تلاش كرديم در طرح ملي مسكن از تمام ظرفيت ها براي ساخت مسكن استفاده كنيم در اين بخش سازنده هاي خوبي داريم كه كارهاي خوبي را انجام داده و توان مالي و ماشين آلات خوبي دارند.
در حوزه آموزش و پرورش نيز مطابق معيار هايي كه دارند علاوه بر وام و تسهيلات بانك مسكن از بانك ملي نيز تسهيلات جديدي را دريافت كردند تا يك كارمند آموزش و پرورش بتواند آورده اوليه را تامين كند، يك سري اراضي را نيز به اينها تخصيص يافته است و يكي از برنامه‌هاي ما اين بود تا به مراكز اصلي نياز مسكن جامعه مراجعه كرده تا با استفاده از توان آنها مسكن را حل كنيم.
* مشكل مسكن فقط كمبود ساخت نيست، مسكن‌هاي ساخته‌شده وارد بازار نمي‌شود
تسنيم: مجلس شوراي اسلامي نيز طرحي را براي توليد و جهش مسكن دارد كه سالانه يك ميليون واحد توليد شود، به لحاظ آماري از چيزي كه مدنظر دولت است بالاتر است ارزيابي شما از اين طرح چيست؟
طاهرخاني:دولت نبايد به جز مسكن اقشار كم درآمد و ضعيف درگير توليد مسكن شود. دولت بايد سعي كند جاهايي كه اشكال وجود دارد سيستم بخش خصوصي را به كار بگيرد. بازار مسكن نيز بايد تنظيم شود، معتقدم مشكل بخشي از بازار مسكن وجود سوداگري است همين كه مسكن را مي سازد و عرضه نمي كند براي اجاره و فروش اين بيانگر وجود يك اشكال در بازار مسكن است كه بخشي از آن با ماليات بر خانه‌هاي خالي حذف شده است.
اما ابزارهاي ديگري نيز در دنيا وجود دارد كه آزمايش شده و كارايي خود را نشان داده‌اند. مهم ترين ابزار براي شناسايي خانه‌هاي خالي ماليات سالانه املاك است. در كشورهاي ديگر تراكم ندارند كه آن را بفروشند و شهر را با هزينه شارژ شهري اداره ميكنند. اصلي‌ترين بهره‌بردار شهر ساختمان ها هستند ، در كشورهاي ديگر درصدي از عوارض سالانه را از مردم مي گيرد ما هم در ايران را داريم اما رقم آنقدر پايين است كه اثري در بازار ندارد.
*صاحب مسكن بايد سالانه هزينه مالكيت بپردازد
در بسياري از كشورها از جمله آلمان، آمريكا و كانادا مالك نمي تواند خانه خود را خالي نگه دارد كسي كه در اين كشورها خانه دارد بايد سالانه هزينه شهري بدهد و نگه‌دار خانه براي آنها صرفه اقتصادي ندارد. اما در كشورمان هيچ هزينه اي به مالك تحميل نمي‌شود. خوشبختانه به تازگي ماليات بر خانه‌هاي خالي تصويب شده كه البته شناسايي آن دشواري هاي زيادي دارد. واقعيت آن است كه بايد اتفاقات در بازار مسكن را منطقي كنيم. به عنوان مثال فردي در الهيه يك واحد 500 متري دارد كه بايد سالانه مبلغ قابل توجهي را به عنوان هزينه اداره شهر پرداخت كند در اين صورت مالك ناگزير به عرضه واحد خود در بازار ميشود. علاوه بر اينكه بايد عرضه مسكن داشته باشيم، متاسفانه ناكارآمدي هايي را در بازار مسكن داريم كه بايد آنها را پيدا كنيم. همچنين در عوارض گذاري پروانه ساختماني بايد به شدت واحدهاي بزرگ خارج از الگوي مصرف را تنبيه كنيم اين يك ابزار در اختيار دولت است.
*تنبيه سازندگاني كه خارج از الگو مسكن مي‌سازند/ بانك‌ها بازار مسكن را از تسهيلات بلندمدت محروم كردند
تسنيم: الگوي مصرف در تهران چه متراژي است؟
طاهرخاني: در زمان حاضر توان خانوارها در تهران يك واحد 70 تا 80 مترمربع است. اگر كسي در اين متراژ واحد مسكوني ساخت آن را تشويق مي‌كنيم و بالاتر از آن را تنبيه خواهيم كرد. اينكه در بخش مسكن صرفا دولت تمركز كند، مشكل بازار حل نمي‌شود. در پنجاه درصد مسكن مهر دولت هيچ دخالتي نكرد و فقط وام خوب تهيه كرد اينها كمترين مشكل را در طرح مسكن مهر داشتند.
اينكه دولت ساخت و ساز انجام داده سياست كاملي نيست دولت بايد به يك سري جاها وارد شود در مسكن مهر 2 ميليون و 300 هزار واحد ساخته شد كه يك ميليون و 350 هزار واحد مسكن مهر خودمالكي بود كه طرف فقط از وام كم بهره استفاده كرد و مطابق الگوي واحدها ساخته شد. هدف دولت همين بود. هدف دولت اين است كه سياست گذاري ها براي جامعه هدف محقق شود به همين دليل اگر بتوانيم ابزار تسهيلات را درست كنيم اصل مشكلات بازار مسكن برطرف ميشود. يكي از مشكلات ما بانك‌ها هستند كه بازار مسكن را از تسهيلات بلندمدت محروم كرده‌اند.
اگر سهم مسكن در تسهيلات واقعي شود يعني رقم 20 درصدي مورد تاكيد شوراي عالي مسكن، بخشي از سود مسكن را دولت پرداخت كند، وام ارزان قيمت پرداخت كرده و فرآيندها را تسهيل كنيم بازار مسكن راه مي افتد و لزومي ندارد كه همه بازار را دولت در دست بگيرد.
https://www.tasnimnews.com/
توقف خودروي تسلا با راننده بيهوش توسط پليس 
گواهيران معرفي وبسايت مقالات مكانيك و سوالات آيين نامه رانندگي